Metoda Ustawień Systemowych w ogólności
Inne jej nazwy to: ustawienia rodzinne, ustawienia hellingerowskie, konstelacje rodzinne/systemowe. Jest to metoda pracy z rozmaitymi problemami Człowieka poprzez ujawnienie nieświadomych dynamik rządzących Człowiekiem i jego systemem rodzinnym. Narzędzie to zostało opracowane przez Berta Hellingera (niemieckiego terapeutę i filozofa) i już od prawie 50 lat jest praktykowane. U podstaw tej metody leży fakt, iż po naszych przodkach oprócz fizyczności dziedziczymy w pamięci komórkowej również zapisy traum, emocji, tajemnic (tego dowiedziono już w ramach dziedziny nauki zwanej epigenetyką). Innymi słowy przeżywamy różne stany emocjonalne, trudności, tworzymy różne sytuacje, wydarzenia – a przyczyny tego stanu rzeczy często leżą poza nami, gdzieś w przeszłości. Podstawowymi czynnikami transgeneracyjnymi (czyli tym co przechodzi z pokolenia na pokolenie), z którymi pracujemy metodą Ustawień systemowych są :
– złamanie porządków miłości (o których niżej);
– traumy niemożliwe do udźwignięcia przez dane pokolenie (np. wojna, ludobójstwo). Przyjmuje się, że tak wielkie traumy z reguły możliwe są do rozprężenia dopiero przez czwarte pokolenie;
– wielkie poczucie winy.
Ponadto, pamiętać należy, że każda przyczyna ma swoją praprzyczynę, co oznacza że nawet jeśli źródłem naszych problemów są sytuacje mające miejsce np. w naszym dzieciństwie czy okresie prenatalnym, to spojrzenie na szersze spektrum sprawy, a więc do wcześniejszej przeszłości naszego rodu często jest tym co przynosi dopiero uporządkowanie wewnętrzne, a w efekcie zagojenie ran.
Praktyka tej metody prowadzi do wniosku, że to jak naprawdę wygląda nasz system rodzinny często bardzo odbiega od tego, jak jest postrzegany na polu jawnym. A więc, to jak naprawdę wyglądają nasze relacje i powiązania w systemie rodzinnym pozostają dla nas niedostępne i kierują nami z przestrzeni podświadomości.
Nie jest to metoda ortodoksyjna, a więc nigdy nie można z góry przyjąć jaka jest przyczyna danego problemu – każdy Człowiek i jego problem potrzebują być tu potraktowane indywidualnie. Przyczyna konfliktu ujawnia się dopiero w czasie trwania Ustawienia, poprzez wgląd, który przychodzi w wyniku obserwowania oraz odczuwania tego co się dzieje w tzw. Polu (zwanym również Polem morficznym, Polem energo-informacyjnym, Polem Informacyjnym, Polem Wiedzącym). Podstawowym celem Ustawienia jest ujawnienie Prawdy, której już samo ujrzenie przywraca spokój w duszy, psychice oraz ciele. Prawda jest tym co uzdrawia Człowieka. I odwrotnie – brak kontaktu z nią jest źródłem wszelkiej dysharmonii – zarówno wewnątrz Człowieka, a w konsekwencji i na zewnątrz czyli w świecie, w którym żyje. Jednak, Ustawienia pokazują zawsze tylko tyle, ile Klient jest w stanie w danej chwili zobaczyć – nie ujawni się więcej. Nie ujawni się to, na co brak gotowości.
Ustawienia ukazują ukryte dynamiki rządzące naszym życiem (etap diagnozy) czyli pierwotną przyczynę problemu, a w dalszej kolejności wprowadzają porządek/równowagę w systemie rodzinnym, wpływając tym samym na nasz dobrostan (etap rozwiązania).
Celem Ustawienia jest zidentyfikowanie zaburzonych przestrzeni i wprowadzenie do nich tzw. porządków miłości (czyli uniwersalnych dla ludzi – bez względu na kulturę, religię czy rasę – zasad występujących w systemach społecznych – tak rodzinach, jak i organizacjach/firmach). Do owych porządków należą w szczególności:
– ujawnienie więzi (np. z nieznanym biologicznym ojcem);
– włączenie wykluczonych (np. pradziadka – mordercę lub abortowane dziecko);
– wprowadzenie hierarchii (w szczególności między rodzicami, a dziećmi czy rodzeństwem);
– oddanie cudzej odpowiedzialności;
– dobre wyrównanie (np. poprzez podziękowanie);
– uszanowanie poprzedniego partnera.
Wprowadzenie powyższych zasad w systemie przywraca porządek, równowagę, i jednocześnie przynosi odczuwalną psychofizyczną ulgę dla jego członków.
Przeprowadzone Ustawienie zawsze przynosi efekt – czasem jako rozpoczęcie procesu opracowywania w Sobie konkretnego tematu, czasem jako domknięcie takiego procesu, a czasem jest tylko (i aż) zaproszeniem do procesu, czyli rozpoznaniem intelektualnym/konfrontacją z tematem.
Ustawienia są narzędziem bardzo szybkim – przeważnie już jedno Ustawienie ukazuje praprzyczynę problemu (dając tym samym Klientowi głęboki wgląd) i prowadzi do jego rozwiązania.
Pomimo że jest to krótkoterminowa metoda, to często stanowi bardzo głęboką i transformującą na wielu poziomach i w wielu aspektach pracę – w szczególności oddziałuje na samego Klienta wpływając na jego postawę wewnętrzną, a także na cały jego system rodzinny.
Wreszcie trzeba zwrócić uwagę, że zazwyczaj skutkiem Ustawienia jest dotknięcie w sobie nieuświadomionych czyli tzw. pierwotnych uczuć (co zresztą jest jednym z celów Ustawień), dlatego zalecanym jest ich opracowanie w ramach pracy psychoterapeutycznej. Metoda Ustawień systemowych nie stanowi bowiem metody psychoterapeutycznej, ale obie metody dobrze się uzupełniają – często wglądy otrzymane podczas Ustawień stanowią istotny wkład w efektywność pracy psychoterapeutycznej.